Kinderen en afscheid: afscheid nemen van opa 

18 juli 2024

“Opa komt niet meer terug hè”, zei een vierjarig meisje tegen haar oma de dag nadat opa was overleden. Het meisje was samen met haar nichtje bij oma thuis en ze hadden op hun manier toch wel wat vragen over wat er nou eigenlijk echt aan de hand was.

“Opa komt niet meer terug hè?”

Een hele duidelijke zin, die ontzettend waar is en waarmee oma de werkelijkheid opnieuw onder ogen kwam. Er volgde een fijn en eerlijk gesprek met hele simpele en kinderlijke antwoorden. Precies zoals het was; opa komt niet meer terug, want zijn hart klopt niet meer en dat betekent dat opa dood is. Ineens bedachten de meisjes dat ze dan nu wel op opa’s plekje konden gaan zitten. “Dan kunnen wij dus op opa’s plekje zitten op de bank”. En hup… daar gingen de dametjes. Heerlijk kropen ze met zijn tweeën op opa’s plekje; een vertrouwd en fijn plekje waar ze even heerlijk konden zitten met op hun eigen manier hun lieve opa even in hun gedachten. En ik weet zeker dat opa maar wat trots zou zijn dat de meisjes samen even op zijn plekje gingen zitten.

Kinderen betrekken bij het afscheid en de uitvaart helpt ze in hun rouwproces. Zelf vind ik het belangrijk om kinderen te betrekken, zodat ze in een veilige omgeving en op hun eigen manier kunnen omgaan met het verlies. Ieder kind gaat anders om met verdriet. Een veilige basis om het verdriet te kunnen uiten is dan enorm belangrijk. Door woorden te gebruiken die het kind begrijpt en te benoemen wat er is gebeurd, wat ze kunnen zien en voelen blijf ik eerlijk en kan ik het kind helpen om te begrijpen wat er gaande is. Als een kind iets niet wil, hoeft dat niet. En natuurlijk is het aan de ouders om te bepalen wat mag en wat zij willen. En dan nog altijd, wanneer een kind vervolgens iets toch niet wil, hoeft het ook zeker niet. Bij de afscheidsdienst zal ik de kinderen altijd vragen of ze iets willen doen en wat ze willen doen. Ik help daarbij, met ideeën en mogelijkheden, hoe ze dit kunnen doen en als ze uiteindelijk toch niet willen dan is dat ook goed, want er is niks dat moet.

Als ik dan aan het einde van de uitvaart een dikke knuffel, high five of een tevreden blik zie op het gezicht van het kind, dan is voor mij de cirkel rond. Want ook kinderen nemen afscheid… op hun manier!

Sandy Graat

Uitvaartverzorger

Dit verhaal is gepubliceerd met goedkeuring van de nabestaanden.